zondag 30 augustus 2020

Credere

 ...ofwel: geloven.

Beste brat, onze blog is inmiddels volwassen genoeg om de meer serieuze onderwerpen ook te kunnen behandelen. Onze broederblog staat in onze selecte en trouwe lezerskring zodanig hoog aangeschreven, dat wij de gevoeligheden kunnen behandelen. Niet elke lezer zal het altijd met ons eens zijn, maar onze statuur is inmiddels zodanig dat ook de andersdenkende met respect kennis zal nemen van de inhoud van hetgeen wij te berde brengen. Vandaag wil ik het hebben over, je raadt het al, geloven. (Ik houd het in deze post nog wat algemeen, maar wellicht wil jij in de volgende post eens wat schrijven over wat je van Mohammed vindt). 

Wat is dit zogenaamde geloven nu eigenlijk?  De huis-tuin en keuken definitie is: iets aannemen, ergens van uitgaan, zonder bewijs. Mooi. Belangrijk is daarbij wel dat we inzien dat geloven altijd betrekking heeft op iets dat (of een stelling die) ofwel waar ofwel onwaar is. Het onderwerp moet een boolean zijn, om dat good old begrip uit de wiskunde maar weer eens naar boven te halen. Geloven dat macaroni lekker, dat is een beetje een raar gebruik van het woord. En geloven dat als je met een lampje op twee spleten schijnt dat dan een foton door hetzij de linkerspleet, hetzij de rechterspleet gaat, is ook flauwekul want op dat niveau kan hij door beiden gaan, het is zowel een deeltje als een golf. Idem met Schrödinger's kat in die doos, zolang je niet gekeken hebt is hij zowel levend als dood.  

Een mooie en nuttige indeling van geloven vind ik de indeling naar hardheid, of beter nog, de starheid van het geloof. Ik ben hierbij schatplichtig aan ene Jim Mak, bij wie ik ooit, in november 1989 meen ik, een training volgde. Ik heb gepobeerd de man te vinden op internet maar hij is verdwenen, op het world wide web althans. Jim introduceerde ondermeer de zogenaamde starheidscurve. Op deze curve kun je het kaliber van zienswijzen plaatsen. Dicht bij de oorsprong, waar het allemaal nog onzeker, ongewis of vaag is, tref je de lampjes uit de stripboeken aan,, die van 'er gaat me een lichtje op'. Daarnaast liggen ideetjes, aangeduid met 'het is misschien zo dat.....'. Daar weer naast heb je inzichten. Dan krijg je meningen, gevolgd door overtuigingen. De tekst daarbij is zoiets als: 'het is vanzelfsprekend zo dat...' of 'weet je dan niet dat....' Dat was Otet, God hebbe zijn ziel, z'n specialiteit. De starheidscurve eindigt uiteindelijk met dogma's. 

In de menselijke communicatie is het zo dat hoe hoger je inzet op de starheidscurve, des te meer eer ermee gemoeid is, of anders gezegd des te meer gezichtsverlies je kunt lijden als je zienswijze niet wordt aangenomen. Het is dus veelal handig om het losjes te spelen. 'Zou het niet zo kunnen zijn dat...'  verkeer is dat...?' Dan kun je altijd nog terug.

Tot zover deze introductie. Een van de volgende keren schrijf ik een post over kennis. Wellicht kun je alvast eens je gedachten laten gaan over wat dat eigenlijk is, en hoe zich dat tot geloven verhoudt.

Toedeloe. Brat. 


2 opmerkingen:

  1. Brat dank voor deze introductie, algemene inleiding tot geloven. Ik was vannacht wakker las deze post en heb vervolgens 2 uur liggen woelen.
    Maar ook al is dit slechts een introductie toch nog een paar opmerkingen.
    Die starheidsclausule ontbeert de bekeringsdrang. Men kan keiharde (geloofs)overtuigingen hebben zonder bekeringsdrang of met. Dat maakt voor mij nogal uit.
    En is het je bedoeling om geloof zo uitgebreid te maken dat er totaal geen godsbegrip in voorkomt ?

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Beide zaken staan los van starheidscurve.
      Het eerste, geloven met en zonder bekeringsdrang: komt beide voor. Joden hebben bijvoorbeeld geen bekeringsdrang, eerder houden ze de Gojim (niet joden) af om joods te worden. Dit geldt ook voor de orthodoxe joden. De filosofie is zoiets als beter een goede Goj dan een slechte jood.
      Dan het punt of het over god moet gaan. Nee, in het geheel niet. Het gaat over in iets geloven. Kan ook over aliens gaan, of over een complot met Bill Gates in de hoofdrol. Maar het geloven een een bovennatuurlijk opperwezen dat alles geschapen heeft is uiteraard wel de ultieme vorm van geloven. Als je dàt zelfs kunt geloven, wat dan niet? Denk na over het woord bovennatuurlijk. Er is dus natuur, er is een heelal, maar daarnaast en daarbuiten is er nog iets, dat het allemaal gemaakt heeft... Verder kun je niet gaan. Of het zou moeten zijn dat je gelooft dat er dan ook nog een übergod is, die jouw god weer heeft gemaakt. enzovoorts. Dat lijkt op de boeddhistische schildpad die de aarde draagt, en op een schildpad staat, die weer op een schildpad staat, etc etc.

      Verwijderen