woensdag 31 oktober 2018

Wij zijn schaaldieren

bratje, voorheen fietste je nog wel eens naar Zuid-Frankrijk of Barcelona, of zo. En weer anderen in mijn kennissenkring fietsten, recentelijk nog, naar Albanië en Griekenland (hoewel ik ze Kiev had aangeraden want dat was meer passend geweest, maar goed). er werden ook fietsblogs bijgehouden, die ik dan weer las. En als ik dan de klachten en verzuchtingen over hoe ver het nog wel niet was, beantwoordde met: neem dan een fiets met grotere wielen, dan werd dat niet begrepen of geapprecieerd. Daar wil ik het in deze post over hebben. Wel weer wat nerdisch, maar ja. Ik zal het zo licht mogelijk proberen te doen.
Maar eerst dit raadsel voor jou:
Je weet uit ervaring dat water (H2O) nat is.  Vraag: Is één watermolecule nou ook nat?
Denk daar even over na voordat je verder leest.

Voor ons is het omlaag vallen uit een raam van, zeg, de derde verdieping, ernstig want je kunt zomaar doodvallen. Voor een koe is het sowieso dodelijk. Voor een kat daarentegen valt het nog wel mee en voor een mier stelt het niets voor. Dat heeft met schaal te maken.
Iets anders: voor ons is lopen in een flinke regenbui vervelend, maar meer ook niet (tenzij je daarna heel erg zou afkoelen). Voor een muis daarentegen is het al een behoorlijke opgave om daarna nog thuis te komen, en voor een mier of ander klein insect is het ronduit levensbedreigend. Ook dat heeft met schaal te maken.
Hoe de natuurwetten op je uitwerken hangt ondermeer af van je grootte versus je gewicht, ofwel je relatieve oppervlak. Als je als muis van 20 gram na een regenbui 2 gram water in je muizenvelletje vasthoudt hebben we het wel over 10% van je lichaamsgewicht. Voor insecten is die verhouding nog veel extremer en bovendien lopen zij vanwege de oppervlaktespanning van het water ook het risico om opgezogen te worden in een druppeltje water, en dan kunnen ze verdrinken. Al heeft de natuur daar weer heel effectieve maatregelen tegen ontwikkeld, zoals waterafstotende microhaartjes op de buitenkant van het insect.

Nu naar die fietstocht, of een soortgelijke vraag. Stel je wil meten hoeveel kilometer de Maas in Nederland stroomt. Hoe pak je dat aan? Als je dat doet met een goede atlas, eentje met topografische kaart en een schaal van 1:25.000 ofwel 1 cm = 250 m dan krijg je toch een andere uitkomst dan wanneer je met een gps apparaat in je broekzak, de maasoever zo nauwkeurig mogelijk afloopt. Afstand meten is schaalafhankelijk. Hoe groter de meetlat waarmee je meet, hoe minder de kleine kronkels er toe doen, en hoe kleiner het getal dat er uit komt. Met een fiets met wielen van zeg 100 meter doorsnee is de afstand naar Barcelona een heel stuk korter dan met jouw gewone fiets.

Hoe wij de wereld ervaren is direct gekoppeld aan onze afmeting. Wij zijn derhalve schaaldieren.
Natheid van water is gekoppeld aan een een zekere hoeveelheid waterdeeltjes (en daarmee dus ook aan de grootte, in dit geval de grootte van de druppel). Zo'n eigenschap die afhankelijk van de hoeveelheid is heet emergent. Op micro- of moleculair niveau is water niet nat (en heeft gas geen druk), dat zijn eigenschappen die pas vanaf een zekere schaal ervaren worden.

Ik vind dit soort zaken fascinerend. Vandaar deze post.
Sorry als ik je er teveel mee vermoei. Schaaldier.




dinsdag 30 oktober 2018

Raadsel

Brat,

En andere geïnteresseerden.

Wat hebben de volgende mensen gemeen ?

  • Ester Naomi Perquin
  • René ten Bos
  • Rik Zweers
  • Willem van Oranje
  • Jan Dirk van der Burg
  • Wilhelmina
  • Mayke Nas
  • Margreet de Heer
  • Stefan Paas
Niet de namen meteen gaan opzoeken op internet dat is flauw.

En kunnen we dit lijstje uitbreiden ?
Ben benieuwd naar de reacties.

Groet brat

zondag 28 oktober 2018

Poulidor

Ha bratje!
Soms vragen goede vrienden hoe het met onze broederblog gaat. En dan vertel ik hoe leuk het is, en ook wel dingen over vroeger. Zo memoreerde ik onlangs dat we van huis uit bijnamen hadden, een Brabantse gewoonte. Jij werd, vooral door ons pa, 'de Poul' genoemd; een verwijzing naar Poulidor. Waarom dat was, ga ik hier niet vertellen want dan ligt onze identiteit te snel op straat. (Maar het was niet omdat je altijd tweede zou zijn of zo. Nee bijvoorbeeld qua IQ was en ben je van ons beiden de eerste. Ook een mooi post idee trouwens: 'Het IQ en De Betekenis Daarvan in Onze Opvoeding'. Of zoiets).

Afbeeldingsresultaat voor poulidor

Wel bizar trouwens dat de kleinzoon van Poupou vanuit een andere bron ook Poel in zijn naam heeft, want dat is immers Mathieu van der Poel, de succesvolle veldrijder en zoon van - eveneens succesvolle - Adrie van der Poel, die met Corinne getrouwd is, dochter van Poulidor; Corinne van der Poel-Poulidor dus.
Veel poe in die familie.
Ciao. Brat.

donderdag 25 oktober 2018

Zomertijd Wintertijd

Ha Brat,

De laatste tijd wordt er regelmatig gediscussieerd over voor- en nadelen van zomertijd en wintertijd en het daarvoor noodzakelijk verzetten van de klok.
Dit omdat de Europese Commissie besloten heeft het verzetten van de klok af te schaffen. En omdat we in de keuze vrij worden gelaten hebben we straks, vrees ik, een EU met allemaal verschillende tijdzones. Geen goed idee.

Het probleem zit hem in het feit dat de nadelen  en voordelen zo goed herkenbaar zijn. Veel mensen hebben last van het verzetten van de tijd. Maar bijna iedereen geniet van de lange zomeravonden en wil niet dat de het in de winter nog langer duurt voordat de zon op is.

Als ik moet kiezen tussen
1) Het zo laten
2) Altijd wintertijd
3) Altijd zomertijd
Dan heb ik een lichte, met nadruk lichte, voorkeur in bovenstaande volgorde.

Maar volgens mij kan het beter.

dinsdag 23 oktober 2018

Trust but Verify

Hallo brat,

afgelopen week sprak ik voor de laatste (of een-na-laatste) keer in een commissie van het Gelders parlement, en ik gebruikte daar de bovenstaande zegswijze. Die ik een aantal jaren geleden door onze oom Jan uitgesproken hoorde worden. En meteen heb opgeslagen, want ik waardeer de paradoxale ironie ervan.
Prompt kwam de spreuk in de afgelopen week op TV voorbij, als blijkbaar bekend historisch fragment:

https://www.youtube.com/watch?v=As6y5eI01XE

Een leuk stukje van slechts 41 seconden. Доверяй, но проверяй
Het antwoord van Gorbatsjov is trouwens heel gevat.
Those were the days, my bro. Good old times, toen presidenten nog gentlemen waren (of tenminste leken te zijn).


Afbeeldingsresultaat voor trust but verify

Nu denk je natuurlijk dat ik het over de vermeende nieuwe koude oorlog ga hebben, die op uitbreken zou staan.

Nee, ik wil het hebben over fake facts.
Ik heb steeds gedacht dat dat niet zoveel kwaad kan. Onder het motto: laat de goedgelovigen geloven wat ze willen. Uiteindelijk heb ik zelf ook zo mijn overtuigingen; daarover wellicht ooit, veel later, meer.
Echter, na gisteren op de radio over de activiteit van Russische trollen in Nederland gehoord te hebben, en daar bovenop vandaag een verhaal in de Volkskrant over de situatie in Brazilië, zie ik het gevaar. In een gepolariseerd land werkt het uitermate destabiliserend. Hier valt het nog wel mee, maar daaro in Brazilië is het echt staatsondermijnend. Voordat je het weet zit je in een loopgravenstrijd tussen verschillende kampen, en bereikt men elkaar niet meer.
Hèt wapen tegen false facts is uiteraard verificatie. Waarheidsvinding.
Daarom, laten we onze onderzoekende geest wakker houden: Doveryai no proveryai!

Brat.

PS ik houd de post kort want kreeg van mijn lieftallige ega het commentaar dat onze posts veel te lang zijn. En dan komen we nooit aan die beoogde 1000+ volgers.

woensdag 17 oktober 2018

BREXIT (II)

Ha Brat,

Even off-topic.
Mijn Collega K. wil best onze BLOG promoten via faceboek. Ze wil alleen van jou weten waarom je zo graag volgers wil.
En Ma zou vandaag 93 zijn geworden.

BREXIT, het gaat inderdaad spannend worden.

dinsdag 16 oktober 2018

Warm

Ha brat! Eerst even een zorgpuntje. De eerste week groeide het aantal volgers procentueel ongekend snel, maar we blijven nu op drie hangen. Misschien komt dat omdat we, of beter gezegd: ik, teveel over nerdachtige zaken schrijf. Jouw blog met triviaal geleuter over je vrije week heeft bijvoorbeeld wel zeven opmerkingen gescoord, terwijl die van mij over topologie slechts tot één opmerking leidde, en dat was een verplichte nog wel. Ik ga het dus over een andere boeg gooien, over het weer.

Want wat is het toch een heerlijk weer. Wij zitten deze dagen graag op ons terras, hoewel het er ook gevaarlijk is, want links en rechts vallen de walnoten naar beneden en die slaan behoorlijk hard in (soms komen ze dan ook van grote hoogte omlaag gezeild). Maar we doorstaan het notenbombardement want het is zo lekker buiten, niet normaal, zo lekker warm.
Dat brengt me er op dat het team van Zondag met Lubach een mooie vondst had, als reactie op het plan van GroenLinks om het iconische I amsterdam af te schaffen. De vondst was om de I weg te doen, de m om te draaien en er een w van te maken en dan de letters te husselen, en voilà: warme stad. Leuk. En het klopt, want warm, dat is Amsterdam toch ook. Al ben ik, met een amsterdammertje als kleinzoon, niet geheel onbevooroordeeld. (De hele aflevering van Z met L is trouwens de moeite van terugkijken waard met grappen over Dijkhof, Jetten en de Hongaren).


Gezellig geneuzel toch, in een tijd waarin er veel serieuze narigheid en onzekerheid is.

Zoals... het klimaat. Want ja die lekkere nazomer is mooi meegenomen, maar 25 graden half oktober, zeg nou zelf, dat is toch niet normaal?  'Wij zijn de eerste generatie die met klimaatverandering geconfronteerd worden, en tegelijkertijd de laatste generatie die er wat aan kan doen', aldus Obama een paar jaar geleden in Parijs. Mooi gezegd. Maar hoe die verandering bewerkstelligen? Diederik Samson had een goed en optimistisch verhaal bij Buitenhof. Voor Nederland geldt: 600 vierkante km aan zonnepanelen voor 2030, of een daarmee equivalente bron van duurzame energie, en dan hebben we de doelstelling bereikt (als ik het goed begrepen heb). Bovendien is ook China goed bezig, waar ze het openbaar vervoer van een stad van 16 miljoen inwoners in 3 maanden tijd hebben gewijzigd van fossiel naar duurzaam. Samson duidde ook mooi de door Urgenda afgedwongen gerechtelijke uitspraak tegen de Staat: een voorbeeld dat de maatschappij in de volle breedte bewust aan het worden is. Net zoals ik jaren geleden op een bepaald moment in mijn werk merkte dat banken bij de financiering van stadsvernieuwingsprojecten eisen gingen stellen ten aanzien van bodemkwaliteit. Het is een goed teken als sectoren die vanuit de aard van hun werk behoudend zijn (zoals justitie en de financiële wereld - je wil toch niet dat ze daar uitermate experimenteel te werk gaan), de koerswijziging gaan volgen.
Maar misschien is dit al weer te nerdisch?

Terug naar de warmte. Ronduit heet gaat het de komende dagen worden omtrent de Brexit. Eerder vroeg je mij, in je post op 27 september, wat ik daarvan vond. Ik schreef een behoorlijk lange reactie, waarover je ging nadenken. Ik wacht nog steeds op het resultaat daarvan, zie de opmerkingen onderaan. Enfin, het lijkt wel of de Britten de theorie van het onderhandelen niet goed op een rijtje hebben. Ze willen een 'open' grens tussen Ierland en Noord-Ierland voor goederen. En ze willen niet dat Noord-Ierland een andere status krijgt dan de rest van de UK. Tot zover qua wensen begrijpelijk vanuit hun standpunt bekeken. Maar de Britten willen niet inzien dat andersom voor de EU geldt dat vrij verkeer niet slechts zaken en diensten kan betreffen, maar dan ook geldt voor mensen. Op zich toch ook een begrijpelijk standpunt. Complicatie bij dit alles is dat Theresa May richting het parlement beloften heeft gedaan en zich daarmee heeft vast gemanoeuvreerd. Dus dreigt er een 'No Deal'. In zo'n geval, als onderhandelingen dreigen te mislukken, moeten beide partijen goed kijken naar hun 'BOZO': je beste optie zonder overeenkomst. No deal betekent een harde grens, en dat is klote voor de handel en voor reizigers tussen continent en UK. Anderzijds behoudt de EU een intacte grens. De Britten moeten dan accepteren dat er op het Ierse eiland toch een verschil ontstaat tussen de Ierse republiek en Noord Ierland. Bovendien zal de wens tot onafhankelijkheid van de Schotten weer aangewakkerd worden. Kortom, de EU heeft een gunstigere BOZO dan de Britten. De EU kan het dus harder spelen. Er kunnen deze week drie dingen uit komen: of het wordt een No Deal, of Theresa May heeft een ernstige kabinetscrisis en gooit wellicht de handdoek in de ring, of men schuift de onderhandelingen toch nog verder op, waarbij er niets van hetgeen hier boven staat verandert, en de druk alleen maar toeneemt. Hoe dan ook: spannend!

Terwijl ik dit typ, zie ik in het ochtendnieuws ondermeer langskomen: de troeteleik van Ulvenhout, en het bericht dat Saoedi Arabië nu toegeeft dat er 'wat is misgegaan' met het verhoor van Khashoggi. Man, we kunnen wel post's blijven schrijven...

Voor dit moment: houdoe!
Groeten van Brat.


donderdag 11 oktober 2018

Annemiek van Vleuten

Brat,

Kun jij je nog herinneren dat wij vroeger onze sporthelden verdeelden, jij Kees Verkerk en ik Ard Schenk.
Nou ik claim bij deze Annemiek van Vleuten.
Ik vind haar zo'n moordwijf (excusez-le-mot). Zij is echt een verhalenmaakster in het vrouwen peloton.


dinsdag 9 oktober 2018

Topologisch design

Beste brat,

aangezien er weinig interessante dingen gebeuren in het nieuws, wil ik deze week mijn hoofdpost besteden aan iets dat ik fascinerend vind. Ik ga een boom opzetten over topologisch ontwerpen. Feitelijk een natuurlijk principe, en de laatste jaren steeds vaker door ingenieurs toegepast. Stel je moet een brug bouwen. Vroeger berekende je wat er aan dragende kracht nodig was, ontwierp het dan met stalen balken en bouten en zo, misschien deed je er nog een beetje extra bij voor de zekerheid, en je berekende voordat je ging bouwen nogmaals of het sterk genoeg was. Maar tegenwoordig stop je de randvoorwaarden (te overbruggen afstand, te dragen gewicht) plus de eigenschappen van het te gebruiken bouwmateriaal in een computermodel en laat de computer uitrekenen wat economisch het meest voordelige ontwerp is. Daar komen dan resultaten uit die een sterke gelijkenis vertonen met natuurlijke structuren zoals boomtakken of beenderen, zoals onderstaand plaatje, afkomstig van Movares, laat zien.


Afbeeldingsresultaat voor topologisch ontwerpen

Dat het zo sterk lijkt op natuurlijke vormen is bij nader inzien niets bijzonders. De natuur doet namelijk al miljoenen jaren datgene wat sinds kort de computer ook kan. Niet voor niets stelt de Alchemie: Natura Artis Magistra (de natuur is de leermeesteres van kunst en wetenschap); de natuur laat zien hoe het kan. In een dragende en levende structuur zoals boom, tak of bot vindt een permanente 'dialoog' plaats tussen de cellen: wat is jouw bijdrage? Als die goed genoeg is dan kun je blijven, en als de bijdrage te gering of overbodig is, dan verdwijn je. Zodoende zijn botten hol en worden boomtakken dikker naarmate ze meer te dragen hebben.

Voor de bruggenbouwers is er wel een probleem, want hoe maak je die door de computer berekende vorm na? Mallen maken voor die meest efficiënte vorm is erg duur, zeker voor zoiets als een brug want de randvoorwaarden zijn veelal uniek dus je kunt je mal maar een keer gebruiken. Dan is het veel goedkoper om van standaard U- of H-balken uit te gaan en je brug aan mekaar te maken. (In de vliegtuigindustrie wordt al wel heel veel jaren van topologisch ontworpen constructies gebruik gemaakt, want daar loont elke gram gewichtsvermindering en bovendien is het seriewerk dus een mal kan vaker gebruikt worden).
Deze impasse lijkt nu doorbroken door het combineren van topologisch design met 3D printtechniek. Als je een machine hebt die jouw unieke ontwerp voor je uitprint, in beton of in staal, dan heb je geen mal meer nodig. Op het onderstaand plaatje, gefotografeerd op een tentoonstelling van het Joris Laarman Lab in het Groninger museum, zie je hoe twee staalprinters zichzelf naar de overkant printen.


http://www.jorislaarman.com/
Mooi toch?

Zou ik nou zelf ook zoiets kunnen maken?
Ik ben zelf immers ook natuur. Wellicht kan ik het intuïtief, zonder rekenpartij.
Ik begon deze post niet voor niets met de uitdrukking 'een boom opzetten'.
Zie het onderstaande keramische werkstuk dat ik afgelopen jaar maakte.




Het is een schaakbord getiteld: 'Chess Tree (not Chestnut Tree)'.

Ciao, Brat


zaterdag 6 oktober 2018

Afgelopen vrije week

Brat,

Mijn vrije week zit er weer op, ik ben weer aan het werk.
Terugkijkend best wel goede week gehad, met de nodige nuttige taken (ik heb zelfs 2x het gras gemaaid, de garage daarentegen nog niet opgeruimd).

En ik heb genoten van je wiskundige formule van de veldkracht van broederschapskracht.

vrijdag 5 oktober 2018

Broederschap ≠ Noaberschap

Ha brat,

even een kort bericht.
Ook de provincie Overijssel erkent het belang van broederschap. Zie foto, gemaakt van een drie meter hoge (!) poster die thans naast de ingang van de Statenzaal van Overijssel hangt.


Opvallend is dat het provinciebestuur daarbij de link legt met het locale verschijnsel naoberschap.
Dat is dan wel weer een beetje bevreemdend want in de vergelijkingen die de broederschapskracht  beschrijven komt immers helemaal geen afstandsparameter voor! Afstand is irrelevant voor deze kracht, zoals duidelijk blijkt uit de algemene formule voor broederschapskracht:

                   TD
F   =        Hg  / Sv  [ B ∂(Lb) / ∂t  + b ∂(LB) / ∂t  ]

                  t=0

waarin Fb de veldsterkte betreft, die gelijk is aan de som van de Liefde L (wordt soms ook wel weergegeven met G van genegenheid) van broer B voor broer b en van broer b voor broer B, vermenigvuldigd met de humorconstante in het gezin Hg, gedeeld door de stressfactor SV als gevolg van vernederingen  (in de praktijk meestal door п), en dat geïntegreerd over het gehele leven, dus van geboorte op t=0 tot aan de dood TD. 
Het betreft overigens een benadering en er moet nog veel onderzoek worden gedaan naar broederschap.
We zijn dus goed bezig.

Groet, Brat.

woensdag 3 oktober 2018

Kleine irritaties, GROTE FRUSTRATIES

Hai Brat,

Voordat ik het vergeet nalv jouw eerdere POST Kavanaugh, heb je de opmerkingen van mijn internet goeroe Frans al gelezen ? Hij had ook een leuke tip (mn de video uit the daily show).

Ik wist niet zeker of je nieuwe opmerkingen onder een oude post leest, dus vandaar dat ik het hier meld.

Maar nu ontopic, die STOMME NS met hun niet werkende techniek.

dinsdag 2 oktober 2018

Ontspullen

Opruimen, oude spullen wegdoen... ik ben er niet goed in. Daarom gisteren (a) met grote belangstelling het eerste artikel van Arno Haijtema in de Volkskrant gelezen over opruimen. Plus (b) de 2Doc documentaire 'Bewaren' van Digna Sinke gezien. Zij poogt te achterhalen waar de behoefte vandaan komt om spullen te bewaren. Uitstekende documentaire. Zeer herkenbaar.
En nu, in de maand oktober (en daarna, want 1 maand zal niet genoeg zijn): ontspullen.
Om te beginnen het opstoken van de administratie van п и м. Die oude belastingaangiftes geven nog best wat energie terug trouwens. Komt goed uit want het is kil vandaag.
Groeten van Brat.



maandag 1 oktober 2018

Internationale doorbraak

Beste brat, met jouw welnemen, en eventueel zonder, herhaal ik nog maar eens (let op de subtiele tautologie) dat we vandaag life zijn gegaan. En wat denk je? Binnen 24 uur hebben we al een internationale doorbraak, want we worden vanuit Zuid Europa gevolgd. Dat heb ik zojuist van onze Intelligence Afdeling vernomen. Dat we ook vanuit Rusland worden gevolgd wisten we al wel, dat konden we op onze vingers natellen (namelijk vanwege de naam van onze blog). Maar dit is iets anders: gewoon een vrijwillige volger in het buitenland... Geweldig!