Hai Brat, zoals je begrijpt is dit een reactie op jouw eerdere posts, waarin je de vraag stelde wat is kennis en wat is geloof.
Dat zijn leuke filosofische vraagstukken waar ik graag mijn gedachtes met jouw en andere lezertjes over wil delen.
Ik begin met jouw bewonderde filosoof Gettier en zijn beroemde voorbeeld van de klok die stilstaat op 12:00u. De waarnemer ziet de klok, en denkt te weten dat het 12:00u is, toevallig is het ook 12:00u op het moment dat hij kijkt maar omdat de klok stil staat is dat toeval. En hoewel aan de drie voorwaarden van justified true belief is voldaan stelt Gettier dat intuïtief dan duidelijk is dat de waarnemer niet kan weten dat het 12:00u is.
Daarmee wordt weten wel heel eng (in de zin van klein) gedefinieerd. Zo gedefinieerd is weten alleen voorbehouden aan altijd vaststaande en waarneembare controleerbare feiten. Dat is voor mij een wel filosofisch juiste maar niet erg praktisch werkbare definitie.
Maar stel nou dat die klok niet stil stond. Wist de waarnemer dan echt dat het twaalf uur was, en wat wist hij dan. Want wat betekent dat 12:00u ? (Ik zou van jou wel eens willen horen wat dat nu echt betekent.) Maar dit terzijde.
Ik vind de definitie justified true belief intuïtief wel een goed omschrijving voor weten. Toch ook hier heb ik mijn kanttekening bij.
Persoon X weet iets (bijvoorbeeld feit A) volgens deze omschrijving als er aan 3 voorwaarden is voldaan.
1 X gelooft A (bijvoorbeeld wereld is bolvormig)
2 A is waar
3 X is gerechtvaardigd te geloven A
Mijn probleem zit hem met name in voorwaarde 2, wie bepaalt of sterker weet dat A waar is. Persoon Y ? en is dat omdat:
1 Y gelooft A
2 A is waar
3 Y is gerechtvaardigd te geloven A
U ziet dit lijkt een cirkel redenering te worden. En dan heb ik het nog niet eens over hoe je het gerechtvaardigd weet uit voorwaarde 3.
Mijn benadering van weten is losjes onderstaande:
Ik vind het veel praktischer om uit te gaan van de kennis van nu, die nog niet is weerlegd. Wel volgens de wetenschappelijke methode; dus je poneert een stelling, met daarbij een bepaalde redenering waarom je dat denkt. En dan gaat de rest van de wereld proberen die stelling onderuit te halen, Zolang dat niet lukt heb je een steeds sterker vermoeden dat die stelling klopt. maar ik geeft toe dat is nog geen weten. (Zo weten we niet dat elke mens sterfelijk is noch of de evolutie theorie van Darwin correct is, maar het is wel hoogstwaarschijnlijk juist).
En keiharde wiskundige logica dan is dat weten ?
Daarbij ga je uit van bepaalde afspraken of axioma's en onder die afspraken geldt iets, bewijs je iets. Dus ik weet dat 1 + 1= 2 waar is omdat we dat hebben afgesproken onder de regels van de rekenkunde. Altijd gedacht dat dit juist is, en dat ik gerechtvaardigd ben om dit te denken.
Maar ja dan komt Boris Johnson met zijn wetsvoorstel wat volstrekt niet overeenkomstig is met zijn ondertekende afspraken met de EU. Dus afspraken gelden ook al niet meer.
Dus ja eigenlijk weten we niks, denk ik (weten doe ik dat niet geloof ik)
enigszins in verwarring
brat
brat, ik ben nog steeds op vakantie dus probeer even zo weinig mogelijk na te denken... reactie volgt spoedig!
BeantwoordenVerwijderenBrat
brat, okee nu dan mijn inhoudelijke opmerking bij je stukje.
BeantwoordenVerwijderenIk waardeer het dat je je best hebt gedaan om weer te geven wat je ervan vindt. Ik heb al vaker aangegeven dat je waarschijnlijk slimmer bent dan ik en wil dat hier graag nogmaals herhalen. Maar of er ook een grotere filosoof in je zit, dat waag ik te betwijfelen...
Je vindt de definitie van TJB intuïtief wel een goede omschrijving van weten... Nou nou, dat is wel een beetje arrogant, aangezien deze omschrijving sinds Plato bestaat en tot en met de eerste helft van de 20e eeuw geaccepteerd was. Overigens heb je het over 'weten' zonder aan te geven of dit (binnen jouw definities) hetzelfde is als 'kennis'. Volgens mij bedoel je het wel zo, en ik kan en wil daar best in meegaan, maar dan levert je stukje zelf een circelredenering op nog sterker dan die je het besproken gedachtengoed verwijt. Je schrijft: 'Mijn benadering van weten [...]: ik vind het praktischer om uit te gaan van de kennis van nu, die nog niet is weerlegd.' Raar geformuleerd, het hele verhaal gaat over wat kennis is. Je schrijft dus zoiets als: 'mijn kijk op de zaak is de zaak zoals hij nu is (of lijkt te zijn).' Tsja.
Uiteraard is de tweede voorwaarde, dat het item waar is, een voorwaarde van kennis. Kennis kan niet gaan over iets waarvan vast staat dat het niet waar is immers.
Maar inderdaad, kennis is daarmee nooit definitief en zeker. Je voorbeeld van de sterfelijkheid van de mens is een goede. Een andere: men kan lang denken dat zwanen wit zijn, maar als er dan een zwarte in Australië wordt gevonden, dan klopt de kennis niet meer. Je speelse verwijzing naar de falsificatietheorie van Popper (kennis is pas wetenschappelijk als hij geformuleerd is in stellingen die falsifieerbaar zijn) is passend.
Het stukje over wiskunde is ingewikkeld omdat in de kennistheorie wiskunde op zichzelf al iets bijzonders is. Staat wiskunde op zichzelf, m.a.w. zou het ook 'bestaan' als er geen mensen zouden zijn (voor de natuur geldt dit wel), of is wiskunde 'slechts' een taal gebezigd door ons, de mensheid? Dat laat ik maar even liggen, is iets te ingewikkeld voor mij.
En wat die onzin van Boris Johnson betreft, dat zie ik als een grapje jouwerzijds. Johnson's beweringen hebben niks met kennis van doen. Het gaat over machtspolitiek en het terugonderhandelen dat hij nu probeert te doen, ik hoop dat dat zo hard mogelijk wordt verworpen.
Zo zover mijn opmerkingen.
Ciao, je Brat.
Ik heb d-tjes in t-tjes verandert
VerwijderenNu even het antwoord op de vraag uit de titel:
BeantwoordenVerwijderenHet is het laatste.
Ofwel: uiteindelijk geloven we wat we weten, denken te weten of geloven.
Want het kan natuurlijk altijd nog zo zijn dat wij, ieder voor zich, niets meer zijn dan een gecompliceerd stukje programmatuur in een omvangrijk computerprogramma dat onze wereld nabootst. Zie de matrix. Ik denk: uiterst onwaarschijnlijk, maar bewijzen kan ik het niet. Dus: een kwestie van geloof.